Thâm hụt thương mại hàng hóa của Hoa Kỳ trong tháng 3 đã vọt lên mức cao chưa từng thấy, khi các doanh nghiệp ồ ạt nhập khẩu để tích trữ hàng hóa trước thời điểm chính quyền Tổng thống Donald Trump áp dụng các mức thuế quan sâu rộng. Diễn biến này cho thấy thương mại đang trở thành yếu tố cản trở đáng kể đối với tăng trưởng kinh tế Mỹ trong quý đầu năm.
Một phần hàng nhập khẩu được chuyển vào kho của các nhà bán buôn, tuy nhiên, theo các chuyên gia kinh tế, điều này không đủ để bù đắp tác động tiêu cực từ thâm hụt thương mại đến GDP. Báo cáo từ Bộ Thương mại công bố hôm thứ Ba cho biết, tồn kho bán buôn đã ghi nhận mức tăng đáng kể trong tháng trước.
Nhiều nhà kinh tế dự báo tăng trưởng kinh tế gần như chững lại, trong bối cảnh chính sách thuế quan liên tục thay đổi khiến doanh nghiệp thiếu định hướng trong việc lên kế hoạch kinh doanh. Theo ước tính, thương mại có thể đã làm giảm đến 1,9 điểm phần trăm trong tăng trưởng GDP quý vừa qua.
“Kết quả báo cáo cho thấy xuất khẩu ròng sẽ là yếu tố làm giảm mạnh tốc độ tăng trưởng GDP quý I”, ông Carl Weinberg – Chuyên gia kinh tế trưởng tại High Frequency Economics nhận định. “Việc hàng tồn kho tăng cho thấy doanh nghiệp có xu hướng tích trữ hàng, nhưng quy mô tích trữ còn khá khiêm tốn và khó tạo ra tác động đáng kể tới con số GDP”.
Cụ thể, thâm hụt thương mại hàng hóa tăng 9,6%, đạt 162 tỷ USD – mức cao nhất trong lịch sử, theo số liệu từ Cục Điều tra thuộc Bộ Thương mại Mỹ.
Giá trị nhập khẩu hàng hóa tăng mạnh 16,3 tỷ USD lên mức kỷ lục 342,7 tỷ USD, chủ yếu do nhập khẩu hàng tiêu dùng tăng 27,5%. Ngoài ra, nhập khẩu ô tô và hàng hóa tư bản cũng gia tăng đáng kể. Ngược lại, nhập khẩu nguyên vật liệu công nghiệp – trong đó có vàng phi tiền tệ – giảm 13,5%, trong khi thực phẩm và các mặt hàng khác cũng ghi nhận mức sụt giảm.
Các nhà phân tích cảnh báo rằng mức tăng nhập khẩu mạnh – vốn được tính là yếu tố trừ trong GDP – có thể khiến tăng trưởng kinh tế quý I bị đánh giá thấp hơn thực tế.
Xuất khẩu ghi nhận mức tăng khiêm tốn
Giá trị xuất khẩu hàng hóa tăng 2,2 tỷ USD lên 180,8 tỷ USD trong tháng 3, được hỗ trợ bởi các lô hàng ô tô, thực phẩm và nguyên vật liệu công nghiệp. Tuy nhiên, xuất khẩu hàng tiêu dùng lại suy giảm. Dù đồng USD yếu hơn có thể hỗ trợ xuất khẩu, nhưng hiệu quả có thể bị hạn chế khi các quốc gia đối tác áp dụng biện pháp thuế trả đũa lên hàng hóa Mỹ.
Theo khảo sát của Reuters, các nhà kinh tế dự báo GDP quý I tăng trưởng với tốc độ hàng năm chỉ 0,3% – mức thấp nhất kể từ quý II năm 2022. Tuy nhiên, khảo sát này được thực hiện trước khi có dữ liệu mới nhất về thương mại và hàng tồn kho.
Ngoài ảnh hưởng từ thương mại, sự bất định trong chính sách thuế quan của chính quyền Tổng thống Trump – vốn từng đẩy Mỹ vào cuộc chiến thương mại căng thẳng với Trung Quốc – cũng được cho là góp phần kìm hãm tăng trưởng kinh tế quý I. Trước đó, kinh tế Mỹ tăng trưởng 2,4% trong quý IV năm ngoái.
Theo Reuters
