Hai nền kinh tế hàng đầu châu Á – Nhật Bản và Hàn Quốc – ngày 8/7 tuyên bố sẽ nỗ lực đàm phán với Mỹ nhằm giảm nhẹ tác động từ kế hoạch áp thuế nhập khẩu mới đầy bất ngờ của Tổng thống Donald Trump, dự kiến có hiệu lực từ đầu tháng 8 tới.
Trong động thái leo thang căng thẳng thương mại, ông Trump ngày 7/7 thông báo sẽ áp mức thuế mới đối với hàng hóa đến từ 14 quốc gia, trong đó Nhật Bản và Hàn Quốc sẽ phải chịu mức thuế 25%, trong khi các nước như Lào và Myanmar có thể đối mặt với mức thuế lên tới 40%. Tuy nhiên, với việc lùi thời điểm áp dụng sang ngày 1/8, các nước liên quan đang tận dụng khoảng thời gian ba tuần còn lại để vận động và tìm kiếm các giải pháp “hạ nhiệt” căng thẳng.
Ông Ryosei Akazawa – Trưởng đoàn đàm phán thương mại hàng đầu của Nhật Bản – cho biết Tokyo đang tìm kiếm các nhượng bộ nhằm bảo vệ ngành công nghiệp ô tô, vốn là trụ cột xuất khẩu của nước này. Ông cho biết đã có cuộc điện đàm kéo dài 40 phút với Bộ trưởng Thương mại Mỹ – ông Howard Lutnick, trong đó hai bên đồng ý tiếp tục đàm phán một cách tích cực. Tuy nhiên, ông Akazawa cũng nhấn mạnh Nhật Bản sẽ không đánh đổi lợi ích của ngành nông nghiệp – một lực lượng vận động hành lang mạnh mẽ trong nước – để đổi lấy một thỏa thuận sớm.
Về phía Hàn Quốc, chính phủ tuyên bố sẽ đẩy mạnh đàm phán trong những tuần tới với mục tiêu đạt được “một kết quả đôi bên cùng có lợi”.
Khi được hỏi liệu thời hạn 1/8 có phải là “cứng” hay không, ông Trump trả lời ngày 7/7: “Tôi cho là khá cứng, nhưng không phải 100%. Nếu họ gọi và đề xuất cách tiếp cận khác, chúng tôi sẵn sàng lắng nghe.”
EU cũng gấp rút vào cuộc
Phản ứng của thị trường khá thận trọng khi nhà đầu tư vẫn đang đánh giá diễn biến mới nhất trong chuỗi căng thẳng thương mại kéo dài. Trong khi đó, Liên minh châu Âu (EU) – đối tác thương mại song phương lớn nhất của Mỹ – cũng đang tìm cách đạt được một thỏa thuận trước thời điểm 1/8. Một nguồn tin từ EU cho biết các cuộc đàm phán đang tập trung vào việc “tái cân bằng” và tìm kiếm các nhượng bộ liên quan đến những ngành xuất khẩu chủ lực.
Một số nguồn tin cho biết EU và chính quyền Trump đang tiến rất gần tới một thỏa thuận, có thể bao gồm nhượng bộ giới hạn đối với mức thuế nền 10% mà Mỹ đang áp dụng với máy bay, linh kiện máy bay, một số thiết bị y tế và rượu mạnh. Hiện mới chỉ có hai thỏa thuận được ký kết, với Anh và Việt Nam.
Trong khi đó, Mỹ và Trung Quốc đã đồng ý một khung thỏa thuận thương mại hồi tháng 6, tuy nhiên nhiều chi tiết vẫn chưa được làm rõ. Nhà đầu tư và giới thương nhân đang theo sát để xem liệu thỏa thuận này có thể kéo dài hay sẽ đổ vỡ.
Bà Pamela Coke-Hamilton – Giám đốc điều hành Trung tâm Thương mại Quốc tế thuộc Liên Hợp Quốc – ngày 8/7 nhận định rằng chiến thuật thương mại của ông Trump đang khiến các quốc gia và doanh nghiệp khó lập kế hoạch một cách chắc chắn. “Động thái này thực tế đang kéo dài tình trạng bất định, gây tổn hại cho các khoản đầu tư dài hạn và hợp đồng thương mại, tạo thêm bất ổn trong môi trường kinh doanh toàn cầu” bà phát biểu tại Geneva.
Mở rộng phạm vi áp thuế
Theo thông báo mới, Mỹ sẽ áp thuế 25% đối với hàng hóa từ Tunisia, Malaysia và Kazakhstan; 30% đối với Nam Phi, Bosnia và Herzegovina; 32% với Indonesia; 35% với Serbia và Bangladesh; 36% với Campuchia và Thái Lan; và cao nhất là 40% đối với Lào và Myanmar.
Một phái đoàn của Bangladesh đang có mặt tại Washington dự kiến sẽ tiến hành đàm phán thương mại trong ngày thứ Tư, theo thông tin từ một quan chức nước này.
Mỹ hiện là thị trường xuất khẩu chính của ngành may mặc Bangladesh – ngành chiếm hơn 80% kim ngạch xuất khẩu và sử dụng khoảng 4 triệu lao động. Ông Mahmud Hasan Khan – Chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất và xuất khẩu hàng may mặc Bangladesh – chia sẻ với Reuters rằng: “Thông tin này thực sự là cú sốc với chúng tôi. Chúng tôi hy vọng mức thuế chỉ dao động trong khoảng 10–20%. Nhưng mức hiện tại sẽ khiến ngành công nghiệp của chúng tôi chịu tổn thất nghiêm trọng.”.
TRUNG TÂM PHÂN TÍCH URA CAPITAL